Thượng Viện Đả Kích Nặng Phát Thanh Truyền Hình Công, Cắt 1,1 Tỷ USD Tài Trợ Cho NPR và PBS

9994

Trong một cuộc bỏ phiếu mang tính bước ngoặt, Thượng viện Hoa Kỳ đã thông qua biện pháp thu hồi 1,1 tỷ USD ngân sách đã được phân bổ cho Tổng công ty Phát thanh Truyền hình Công (CPB), ảnh hưởng trực tiếp đến các đài phát thanh và truyền hình công trên toàn quốc, bao gồm NPR và PBS. Động thái này, một phần trong gói cắt giảm ngân sách rộng lớn hơn của Tổng thống Trump, đe dọa sự ổn định tài chính của truyền thông công trong các năm tài chính 2026 và 2027.

Cuộc bỏ phiếu quan trọng kết thúc với tỷ lệ 51-48, với tất cả 51 phiếu thuận đến từ các thượng nghị sĩ Cộng hòa. Đáng chú ý, các thượng nghị sĩ Susan Collins (Cộng hòa-Maine) và Lisa Murkowski (Cộng hòa-Alaska) đã phá vỡ hàng ngũ để bỏ phiếu chống lại biện pháp. Khoản cắt giảm đáng kể này bao gồm khoảng 60 triệu USD dành riêng cho cơ sở hạ tầng thiết yếu, như thay thế và nâng cấp hệ thống kết nối phát thanh truyền hình công, một mạng lưới hậu cần quan trọng cho hoạt động của truyền thông công.

Tác Động Trước Mắt và Cảnh Báo Từ CPB

Patricia Harrison, CEO của CPB, bày tỏ lo ngại sâu sắc về hậu quả tiềm tàng. “Không có tài trợ liên bang, nhiều đài phát thanh và truyền hình công địa phương sẽ buộc phải đóng cửa,” Harrison cảnh báo. Bà nhấn mạnh hậu quả rộng lớn hơn, bao gồm giảm thiểu nguồn tài nguyên giáo dục chất lượng cao cho trẻ em, ít thông tin đáng tin cậy ở cấp địa phương và quốc gia cho hàng triệu người Mỹ, và nguy cơ nghiêm trọng đối với các hệ thống cảnh báo khẩn cấp – vốn là cứu cánh trong khủng hoảng.

Việc cắt giảm ngân sách truyền thông công là một phần của gói cắt giảm 9,4 tỷ USD nhắm vào Bộ Ngoại giao và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID). Quyết định từ Thượng viện này mở đường cho một cuộc đối đầu lập pháp cuối cùng tại Hạ viện, nơi trước đó đã thông qua phiên bản sớm hơn của gói cắt giảm.

Xung Đột Lập Pháp và Phân Chia Đảng Phái

Nỗ lực của đảng Dân chủ nhằm bảo vệ ngân sách truyền thông công đã thất bại. Một sửa đổi do Thượng nghị sĩ Tammy Baldwin (Dân chủ-Wis.) đề xuất để bảo vệ ngân sách đã thất bại với tỷ lệ 52-47, với Thượng nghị sĩ Murkowski là thành viên Cộng hòa duy nhất ủng hộ do lo ngại về khả năng cảnh báo khẩn cấp trong thảm họa. Murkowski cũng đưa ra một sửa đổi riêng “nhằm khôi phục ngân sách CPB đồng thời cấm mọi khoản tiền liên bang chảy vào NPR,” nhưng cũng bị bác bỏ.

Các cuộc bỏ phiếu vấp phải chỉ trích mạnh mẽ từ phe Dân chủ. Thượng nghị sĩ Ed Markey (Dân chủ-Mass.) cáo buộc Cộng hòa “đóng dấu cao su cho những khoản cắt giảm tàn nhẫn và vô cảm của [Trump],” cho rằng động thái này sẽ “bịt miệng các đài phát thanh nông thôn” và tước đoạt cơ sở hạ tầng khẩn cấp cùng chương trình giáo dục đáng tin cậy của cộng đồng. Ông cáo buộc Cộng hòa “quỳ gối trước Donald – kẻ tự phong làm vua.”

Ngược lại, Nhà Trắng từng kêu gọi chấm dứt tài trợ liên bang cho NPR và PBS vào tháng 4, cáo buộc họ “phát tán tuyên truyền cực đoan, thức tỉnh ngụy trang dưới danh nghĩa ‘tin tức’.” Lập trường này được Thượng nghị sĩ Ted Cruz (Cộng hòa-Texas) nhắc lại trong cuộc tranh luận, khi ông tuyên bố truyền thông công “đã bị các nhà hoạt động đảng phái chiếm lĩnh từ lâu.” Cruz khẳng định “NPR và PBS nhiều lần để lộ thiên kiến cánh tả,” gợi ý rằng người đóng thuế không nên trợ cấp cho thứ mà ông gọi là “tuyên truyền cánh tả.”

Phản Ứng Từ Các Tổ Chức Truyền Thông Công

Hiệp hội các Đài Truyền hình Công Mỹ (APTS), tổ chức thành viên hàng đầu của các đài công, bày tỏ thất vọng sâu sắc. Họ tuyên bố “bị tàn phá khi Thượng viện bỏ phiếu xóa bỏ tài trợ liên bang cho các đài truyền hình công địa phương trên khắp đất nước này.” APTS cảnh báo rằng việc cắt ngân sách “sẽ tàn phá truyền thông công và đẩy các đài địa phương vào nguy cơ ngừng phát sóng,” cắt đứt các dịch vụ thiết yếu cho cộng đồng, đặc biệt là những nơi có ít tiếp cận với các phương tiện truyền thông địa phương khác.

Nhóm này đã ra lời kêu gọi khẩn cấp tới Hạ viện nhằm bác bỏ gói cắt giảm trước khi nó có hiệu lực. Nếu được Hạ viện thông qua, mọi khoản tài trợ cho các đài địa phương sẽ chấm dứt vào ngày 1 tháng 10 năm 2025, có thể dẫn đến việc đóng cửa chính Tổng công ty Phát thanh Truyền hình Công.

CPB phân phối hơn 70% ngân sách cho khoảng 1.500 đài phát thanh và truyền hình công trên toàn quốc. Dù các đài này cũng dựa vào tài trợ, quyên góp và trả phí cho NPR và PBS, tài trợ liên bang vẫn là nền tảng trong ngân sách hoạt động. Trong năm tài chính 2025, ngân sách 545 triệu USD của CPB được phân bổ chủ yếu cho chương trình truyền hình (66,9%) và phát thanh (22,3%), phần còn lại dành cho hành chính và hỗ trợ.

Nguy Cơ Đối Với Hệ Thống Cảnh Báo Khẩn Cấp

Một điểm tranh cãi quan trọng là tác động tiềm tàng đến an toàn công cộng. Thượng nghị sĩ Maria Cantwell (Dân chủ-Wash.) nhấn mạnh vai trò sống còn của các đài truyền thông công trong việc phát cảnh báo khẩn cấp. Bà chỉ ra rằng các đài này được thiết kế để phát sóng xuyên qua thảm họa, thậm chí bằng máy phát điện dự phòng, đảm bảo cảnh báo đến được với người dân không có internet.

Hệ Thống PBS WARN và Vệ Tinh Phát Thanh Công

  • Hệ thống PBS WARN cho phép tất cả đài truyền hình công phát Cảnh báo Khẩn cấp Không dây (WEA) thông qua máy phát, cung cấp đường truyền dự phòng “cứng cáp” cho mạng lưới di động. Hệ thống này quan trọng khi cơ sở hạ tầng liên lạc khác sụp đổ. Từ 1/1 đến 31/12/2024, PBS WARN truyền hơn 11.000 WEA từ cơ quan liên bang, tiểu bang và địa phương, tăng 30% so với năm trước.
  • NPR quản lý Hệ thống Vệ tinh Phát thanh Công, trực tiếp nhận tín hiệu Hệ thống Cảnh báo Khẩn cấp Quốc gia từ Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang (FEMA), cho phép truyền cảnh báo khẩn cấp của Tổng thống đến các đài phát thanh công địa phương.

Katherine Maher, CEO của NPR, nhấn mạnh mối lo này, dẫn khảo sát do NPR ủy quyền cho thấy hơn 75% cử tri cả Cộng hòa lẫn Dân chủ phụ thuộc vào phát thanh công cho cảnh báo khẩn cấp và tin tức an ninh. Maher kêu gọi Hạ viện bác bỏ việc cắt ngân sách, nhấn mạnh rằng quyết định này “gây hại trực tiếp đến cộng đồng và cử tri của họ, thậm chí có thể đe dọa tính mạng.”

Content