Tesla Siết Chặt Kiểm Soát: Giới Hạn Vụ Kiện Của Nhà Đầu Tư Về Nghĩa Vụ Ủy Thác

Palo Alto, CA – Tesla vừa thông qua điều lệ công ty mới nhằm hạn chế đáng kể khả năng cổ đông kiện tập đoàn vì cáo buộc vi phạm nghĩa vụ ủy thác, theo một hồ sơ pháp lý gần đây. Động thái này đặt ra câu hỏi về quản trị doanh nghiệp và trách nhiệm giải trình tại hãng xe do Elon Musk điều hành.

Điều lệ cập nhật, có hiệu lực từ ngày 15/5/2025, yêu cầu bất kỳ cổ đông cá nhân hoặc nhóm cổ đông nào phải nắm giữ tối thiểu 3% cổ phiếu phổ thông đang lưu hành của Tesla mới có quyền khởi kiện hoặc duy trì vụ kiện phái sinh. Với vốn hóa thị trường hiện tại của Tesla vượt 1.000 tỷ USD, ngưỡng này tương đương khoản đầu tư khổng lồ hơn 30 tỷ USD.

Thay đổi này tạo rào cản lớn cho các nhà đầu tư nhỏ muốn khởi kiện ban lãnh đạo Tesla vì hành vi sai phạm tiềm ẩn. Chuyên gia pháp lý cho rằng chiến lược này vận dụng luật tiểu bang Texas – nơi Tesla đăng ký kinh doanh – cho phép doanh nghiệp áp đặt ngưỡng sở hữu cổ phần tối thiểu.

“Rõ ràng, với quy mô của Tesla, đây là rào cản cực lớn cho bất kỳ ai muốn kiện vi phạm nghĩa vụ ủy thác,” bà Ann Lipton, chuyên gia luật doanh nghiệp và chứng khoán tại Đại học Luật Tulane nhận định.

Điều lệ mới tương phản mạnh với vụ kiện trước đây khi Tesla còn đăng ký tại Delaware. Một cổ đông sở hữu chỉ 9 cổ phiếu đã kiện thành công, khiến tòa án hủy bỏ gói thù lao 2018 của Elon Musk. Kết quả này thúc đẩy Musk tái đăng ký Tesla tại Texas vào tháng 6/2024.

Trong phán quyết Tornetta (theo tên cổ đông khởi kiện Richard Tornetta), tòa án Delaware xác định Musk kiểm soát Tesla quá mức và hội đồng quản trị đã gây hiểu lầm cho cổ đông về thù lao của ông. Tòa cũng nhận định hội đồng quản trị hoạt động như cơ quan tư vấn hơn là đàm phán thực sự với Musk.

Tesla hiện kháng cáo phán quyết Tornetta lên tòa án tối cao Delaware, đòi bảo vệ quyền nhận cổ phiếu trị giá khoảng 56 tỷ USD trong gói thù lao 2018 bị khiếu kiện.

Điều lệ mới của Tesla tác động sâu sắc tới quyền cổ đông và trách nhiệm doanh nghiệp. Giới đầu tư đang chờ đợi xem thay đổi này sẽ ảnh hưởng thế nào đến tâm lý nhà đầu tư và tương lai quản trị công ty.