Lệ thuộc AI & Thoái hóa trí tuệ? Nghiên cứu về ChatGPT dấy lên lo ngại

Washington, D.C. – Một nghiên cứu mới từ MIT cho thấy việc sử dụng ChatGPT thường xuyên có thể ảnh hưởng tiêu cực đến kỹ năng nhận thức. Công bố trong tháng này, nghiên cứu này làm dấy lên quan ngại về tình trạng phụ thuộc quá mức vào AI và tác động tiềm ẩn lên tư duy phản biện.

Nghiên cứu của MIT Media Lab yêu cầu người tham gia viết luận SAT chia làm ba nhóm: người dùng ChatGPT, người dùng Google tìm kiếm và nhóm đối chứng chỉ dùng não bộ. Các nhà nghiên cứu theo dõi hoạt động não bằng điện não đồ (EEG).

Kết quả cho thấy những người thường xuyên dùng ChatGPT thể hiện mức độ hoạt động não thấp nhất theo thời gian. Nhóm này “liên tục thể hiện kém hơn ở cả ba cấp độ: thần kinh, ngôn ngữ và hành vi”, báo cáo nêu rõ.

Ban đầu, nhóm ChatGPT chỉ sử dụng công cụ AI để tham khảo cấu trúc bài luận. Nhưng càng về sau, họ chuyển sang sao chép toàn bộ nội dung do AI tạo ra.

Trong khi nhóm dùng Google thể hiện hoạt động não ở mức trung bình, nhóm “chỉ dùng não bộ” cho thấy mạng lưới thần kinh hoạt động mạnh mẽ nhất.

Phát hiện này gợi ý rằng việc phụ thuộc nhiều vào mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) như ChatGPT có thể cản trở phát triển nhận thức, đặc biệt ở người dùng trẻ. Điều này xuất hiện giữa lúc các tranh luận về vai trò của AI trong giáo dục và tính trung thực học thuật vẫn tiếp diễn.

“Tôi e rằng trong 6-8 tháng tới, sẽ có nhà hoạch định chính sách đề xuất ‘hãy đưa GPT vào mẫu giáo’. Điều đó thực sự tồi tệ và gây hại”, trưởng nhóm nghiên cứu Nataliya Kosmyna nói với tạp chí Time. “Bộ não đang phát triển là đối tượng có nguy cơ cao nhất.”

Bất chấp những lo ngại này, các nỗ lực tích hợp AI vào giáo dục vẫn tiếp tục. Tháng 4 vừa qua, cựu Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh thúc đẩy đào tạo AI trong trường học.

Theo thư ký Nhà Trắng Will Scharf, sắc lệnh nhằm đảm bảo “chúng ta đào tạo đúng cách lực lượng lao động tương lai bằng việc trang bị kiến thức về công cụ AI cho học sinh, thanh niên Mỹ, giúp họ có năng lực cạnh tranh trong nền kinh tế những năm tới.”

Nghiên cứu của MIT làm sâu sắc thêm tranh luận về hậu quả lâu dài của việc lệ thuộc vào AI, kêu gọi thận trọng khi triển khai rộng rãi, đặc biệt trong môi trường giáo dục.

Thẻ: ChatGPT, Trí tuệ nhân tạo, AI, Suy giảm nhận thức, Giáo dục, MIT, Nghiên cứu