London, Anh – Một startup AI từng đầy hứa hẹn, được hỗ trợ bởi khoản đầu tư lớn từ Microsoft, đã sụp đổ ngoạn mục sau khi tiết lộ rằng công nghệ AI đỉnh cao của họ thực chất được vận hành bởi hàng trăm nhân công ở Ấn Độ.
Builder.ai, từng định giá 1,5 tỷ USD, quảng cáo nền tảng của họ như một giải pháp AI cách mạng, nơi phát triển ứng dụng đơn giản như đặt pizza. Trợ lý ảo “Natasha” của họ được tiếp thị như một công cụ tạo phần mềm chạy bằng AI.
Tuy nhiên, theo báo cáo từ Times of India, thực tế hoàn toàn khác. Một đội ngũ khoảng 700 kỹ sư tại Ấn Độ đang miệt mài lập trình thủ công các yêu cầu của khách hàng sau hậu trường, đóng vai trò như AI thực sự.
Lâu đài cát bắt đầu sụp đổ vào tháng 5 khi nhà cho vay Viola Credit thu giữ 37 triệu USD do bất đồng trong dự báo tài chính của Builder.ai. Một cuộc kiểm toán tiết lộ doanh thu năm 2024 của công ty bị phóng đại đáng kể – chỉ 50 triệu USD so với mức dự kiến 220 triệu USD.
Các nghi ngờ về tuyên bố của Builder.ai đã từng xuất hiện trước đó. Một bài báo năm 2019 của Wall Street Journal đặt câu hỏi về các tuyên bố AI của công ty, và một cựu lãnh đạo đã kiện cáo buộc lừa đảo nhà đầu tư và thổi phồng năng lực công nghệ.
Bất chấp những dấu hiệu cảnh báo, Builder.ai vẫn huy động thành công hơn 445 triệu USD từ các nhà đầu tư lớn, bao gồm Microsoft và Qatar Investment Authority. Sự sụp đổ của công ty đã khiến chính quyền liên bang Mỹ mở cuộc điều tra, với các công tố viên New York yêu cầu cung cấp tài liệu tài chính và hồ sơ khách hàng.
Sachin Dev Duggal, người sáng lập, đã từ chức đầu năm nay, thay thế bởi Manpreet Ratia – người được cho là đã phát hiện ra các hành vi gian lận của công ty.
Hiện tại, Builder.ai đang đối mặt với khoản nợ lớn với Amazon và Microsoft cho dịch vụ điện toán đám mây và đã sa thải khoảng 1.000 nhân viên. Công ty thông báo thủ tục phá sản trên LinkedIn, viện dẫn “những thách thức mang tính lịch sử và quyết định trong quá khứ”.
Vụ sụp đổ này được coi là một bước lùi lớn trong cơn sốt đầu tư AI, làm nổi bật mối nguy hiểm của “AI washing” – khi các công ty quảng cáo gian dối dịch vụ thủ công là vận hành bằng AI để thu hút vốn. Sự việc này là bài học cảnh tỉnh cho cả nhà đầu tư lẫn người tiêu dùng.